مهریه زن فوت شده
در قانون جمهوری اسلامی ایران و شرع اسلام بعد از عقد به زن مبلغی یا مالی تحت عنوان مهریه تعلق می گیرد که از آن در اسلام به عنوان صداق یا مهریه یاد می شود. مهری می تواند به صورت عندالمطالبه یا عندالاستطاعه مطالبه شود. مهریه عندالاستطاعه به معنی این است که هر گاه شوهر استطاعت مالی داشته می تواند مهریه را پرداخت کند. اما عندالمطالبه به معنی این است که زن هرگاه مطالبه کند باید پرداخت شود.
مهریه زن از شوهر متوفا
در موضوع طلب مهریه زن از شوهر متوفا مسائل زیادی مطرح است.
مهریه زن بعد از فوت شوهر از اموال و دارایی وی پرداخت می شود. یعنی قبل از تقسیم دارایی متوفی، ابتدا باید مهریه زن پرداخت شود. و سپس بقیه ی ماترک بین وراث تقسیم شود. اما اگر دارایی شوهر به قدری نباشد که کفاف مهریه زن را بدهد، سایر وراث متوفا هیچگونه مسئولیتی در خصوص پرداخت مهریه زن متوفا ندارند.
در قانون مدنی مهریه زن جزو دیون ممتاز محسوب می شود بدین صورت که اگر مهریه ی زن با سایر طلبکاران متوفا در شرایط مساوی قرار بگیرد، پرداخت مهریه مقدم است. بنابراین زوجه با اجراگذاشتن مهریه خود نسبت به سایر طلبکاران اولویت دارد.
مهریه زن قبل از نزدیکی
پرداخت مهریه شرایط مختلفی دارد که در اینجا به آن می پردازیم.
زن به محض وقوع عقد مالک تمام مهریه می شود. حتی اگر نزدیکی صورت نگرفته باشد. اما اگر درخواست مطالبه مهریه کند، و نزدیکی صورت نگرفته باشد، مهریه نصف می شود.
اما اگر شوهر فوت کند، حتی اگر نزدیکی صورت نگرفته باشد بازهم وراث باید تمام مهریه را به او بدهند.
حقوق زن بعد از مرگ شوهر
در قانون اسلامی و احکام شرعی برای زن حقوقی در نظر گرفته شده است که که تامین و پرداخت آن به عهده ی شوهر است.
برخی معتقدند با مرگ شوهر حق و حقوق زن نیز پایمال می شود. اما درست نیست.
مهریه پس از مرگ شوهر
برخی تصور می کنند بعد از مرگ طلب مهریه زن متوفا امکان پذیر نیست. اما کاملا اشتباه است.
قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران این مسئله را کاملا پیش بینی کرده و با قوانینی در این خصوص توانسته تا حدودی از پایمال شدن حق و حقوق زن بعد از مرگ شوهر جلوگیری کند.
زوجه می تواند با دادخواست مطالبه مهریه از ماترک همسرش مهریه خود را مطالبه کند. همچنین هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل و هر نوع هزینه ای که متحمل شود قابل مطالبه است.
درخواست اجرت المثل بعد از مرگ شوهر
اجرت المثل نیز بعد از مرگ شوهر قابل مطالبه است. بدین گونه که زوجه می تواند اجرت المثل زمان زناشوئی خود را از ماترک زوج مطالبه کند.
نحوه ی پرداخت مهریه زوجه بعد از فوت زوج
پس از فوت زوج مهریه زوجه به دین حال تبدیل می شود به این صورت که چه مهریه عندالمطالبه باشد یا عندالاستطاعه بعد از فوت شوهر زن میتواند اقدام به مطالبه مهریه خود از ماترک زوج کند.
مرجع صالح تقدیم دادخواست مهریه متوفا
مرجع صالح تقدیم دادخواست مهریه دادگاه خانواده آخرین محل اقامتگاه زوج است.
کلیه دعاوی علیه میت از جمله مطالبه مهریه به طرفیت وراث یا وصی متوفا انجام می شود. حتی اگر ورثه در ید وارث نباشد.
اموالی که بعنوان مهریه به زوجه تلق می گیرند
مهریه هم می تواند حقوق معنوی باشد هم حقوق مادی. و حقوق مادی می تواند اموال منقول یا غیرمنقول باشد.
مسئولیت وراث در پرداخت مهریه همسر متوفا
اگر متوفا هیچگونه ارثی از خود به جا نگذارد، و مهریه ی همسرش را نیز پرداخت نکرده باشد، و یا ماترک او جوابگوی مهریه نباشد سایر وراث هیچگونه مسئولیتی در قبال پرداخت مهریه ندارند.
حتی اگر ماترک متوفا تقسیم شده باشد و هرکدام از وراث سهمی از ارث برده باشند، در صورت دادخواست مطالبه زوجه بابت مهریه همگی وراث به مقدار سهم الارثشان موظفند مهریه را پرداخت کنند.
اگر مهریه وجه رایج باشد مبلغ مهریه از زمان فوت متوفا محاسبه می شود و طبق آن زمان باید مهریه خود را دریافت کند. حتی اگر چند سال بعد از مرگ همسرش دادخواست مطالبه مهریه ارائه داده باشد.
البته پر واضح است که این مبلغ مهریه جدای از سهم الارث زوجه از مال متوفا است. به این معنا که زن بعد از فوت شوهر می تواند سهم الارث خود را مطالبه کند. حتی اگر مهریه خود را نیز از سهم الارث گرفته باشد.
